ตั๊กม้อ หรือที่รู้จักในนาม พระโพธิธรรม (สันสกฤต: โพธิธรฺม, เทวนาครี: बोधिधर्म; จีน: 菩提達摩, พินอิน: Pútídámó, ดาม้อ) เป็นพระภิกษุมหายานที่มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์ศาสนาและศิลปะการต่อสู้ของจีน ท่านเป็นผู้ก่อตั้งนิกายฉาน (Zen) ในประเทศจีน และมีตำนานที่เกี่ยวข้องกับการสถาปนาวัดเส้าหลิน ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในนามของแหล่งกำเนิดของกังฟูเส้าหลิน
หัวข้อ
ประวัติและชีวิตของพระโพธิธรรม
ตามตำนานระบุว่า พระโพธิธรรมเกิดเมื่อราวคริสต์ศตวรรษที่ 6 ท่านเป็นพระราชโอรสองค์ที่ 3 ของพระมหากษัตริย์แคว้นคันธาระ ประเทศอินเดีย ใกล้เมืองมัทราสในปัจจุบัน มีนัยน์ตาสีฟ้า ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ท่านก็ทรงปราดเปรื่องและแตกฉานในคัมภีร์ของทุก ๆ ศาสนา รวมถึงวรรณคดีและอักษรศาสตร์โบราณ ซึ่งทำให้ท่านเป็นปราชญ์เอกแห่งยุค
เมื่อพระบิดาสิ้นพระชนม์ พระโพธิธรรมได้ปฏิบัตินั่งสมาธิเข้าฌานสมาบัติชั้นสูงอยู่เบื้องพระบรมศพของพระบิดานานตลอดถึง 7 วัน หลังจากนั้น ท่านได้ศึกษาแสวงธรรมอยู่กับพระปรัชญาตาระเถระ ผู้เป็นพระสังฆปริณายกองค์ที่ 27 แห่งนิกายเซน ซึ่งสืบสายมาจากพระมหากัสสปะในสมัยพุทธกาล พระปรัชญาตาระเถระถือเป็นพระปฐมสังฆปริณายกของนิกายเซนในประเทศจีน
การเดินทางสู่จีนและการเผยแพร่นิกายเซน
พระโพธิธรรมได้จาริกจากอินเดียไปยังเมืองจีนเมื่อราว ค.ศ. 526 ท่านได้เดินทางไปยังเมืองกวางตุ้งและเข้าเฝ้าจักรพรรดิเหลียงอู่ตี้ หลังจากนั้นไม่นานท่านได้ก่อตั้งอารามขึ้นในเมืองลั่วหยาง และใช้เวลาปฏิบัติวิปัสนากรรมฐานถึง 9 ปีในการเพ่งผนังถ้ำ
ฝ่ายมหายานถือว่าพระโพธิธรรมเป็นสังฆปริณายกองค์ที่ 28 ที่สืบสายโดยตรงมาจากพระโคตมพุทธเจ้าผ่านทางพระมหากัสสปะ ท่านยังเป็นผู้สถาปนานิกายเซนในประเทศจีน โดยคำสอนของท่านเน้นไปที่การเข้าฌานหรือการทำสมาธิแบบเซน
ตำนานและเกร็ดประวัติศาสตร์
ประวัติชีวิตของพระโพธิธรรมถือเป็นตำนานที่ขาดหลักฐานที่แน่นอน เช่น ตำนานหนึ่งเล่าว่าท่านได้ตัดหนังตาทิ้งเนื่องจากโมโหที่เผลอหลับไปขณะทำสมาธิ เมื่อหนังตานั้นตกถึงพื้น ก็เติบโตกลายเป็นต้นชา ด้วยเหตุดังกล่าว ภิกษุนิกายเซนจึงนิยมดื่มน้ำชา เพราะจะได้ไม่ง่วงเวลาทำสมาธิ
อีกตำนานหนึ่งเล่าว่า พระโพธิธรรมได้ปฏิบัติวิปัสนากรรมฐานถึง 9 ปีในการเพ่งผนังถ้ำ ซึ่งแสดงถึงความมุ่งมั่นและการปฏิบัติธรรมที่ลึกซึ้งของท่าน ตำนานเหล่านี้สะท้อนถึงความเคารพและความนับถือที่คนรุ่นหลังมีต่อพระโพธิธรรม
วัดเส้าหลินและวิชามวยจีน
พระโพธิธรรมยังได้เผยแพร่วิชามวยจีนในหมู่พระเณรของวัดเส้าหลิน ซึ่งทำให้วัดนี้มีชื่อเสียงมาจนถึงปัจจุบัน ท่านสอนเทคนิคการต่อสู้และการฝึกฝนร่างกายที่ผสมผสานกับการปฏิบัติธรรม ทำให้เกิดเป็นกังฟูเส้าหลินที่โด่งดัง วัดเส้าหลินกลายเป็นศูนย์กลางของการฝึกฝนวิทยายุทธและศิลปะการต่อสู้ของจีน
อิทธิพลและมรดกของพระโพธิธรรม
พ.ศ. 1079 มีการสร้างสถูปอุทิศถวายพระโพธิธรรมในเมืองเหอหนาน ภายหลังรัชสมัยจักรพรรดิถังไท่จง นอกจากนี้ ตุ๊กตาล้มลุกของญี่ปุ่นที่เรียกว่า “ดะรุมะ” ก็เชื่อกันว่าสืบมาจากท่านตั๊กม้อ
พระโพธิธรรมมีอิทธิพลอย่างมากต่อพุทธศาสนาและศิลปะการต่อสู้ของจีน คำสอนของท่านเกี่ยวกับการเข้าฌานและการปฏิบัติธรรมยังคงเป็นแนวทางสำคัญของนิกายเซนในปัจจุบัน พระโพธิธรรมไม่เพียงเป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ศาสนา แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการฝึกฝนและความมุ่งมั่นที่ลึกซึ้งในการปฏิบัติธรรม
สรุป
พระโพธิธรรม หรือ ตั๊กม้อ เป็นบุคคลที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์ศาสนาและศิลปะการต่อสู้ของจีน ท่านเป็นผู้ก่อตั้งนิกายเซนในประเทศจีนและเป็นผู้สถาปนาวัดเส้าหลิน ท่านได้นำวิชามวยจีนมาสู่พระเณรของวัดเส้าหลิน ทำให้เกิดกังฟูเส้าหลินที่มีชื่อเสียง ความมุ่งมั่นและการปฏิบัติธรรมของท่านยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้คนมากมายทั่วโลก
ติดต่อเรา
- สถานที่ : ถนนปุณณกัณฑ์ ต.คอหงส์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110
- Facebook : https://www.facebook.com/thailandxinwu
- เว็บไซต์ : www.xinwuthailand.com
- แผนที่ : https://maps.app.goo.gl/TnGazLBheN3tudvB6